Çin devleti, geçtiğimiz günlerde 50 şanslı katılımcıya 10 milyon yuan (veya 1.5 milyon dolar) değerinde yeni sanal para birimi dağıtacak bir piyango duyurmasıyla, dijital para birimi (Cryptocurrency) kavramı gerçekten son zamanlarda revaçta. Bununla birlikte, merkezi olarak kontrol edilen bu varlık, tipik olarak merkezi olmayan ve devlet gözetiminden ayrı tutulan klasik kripto para birimlerinden farklıdır. Öyleyse, farklı kripto para birimi türleri tam olarak nedir ve giderek artan dijital bir toplumda faydaları nelerdir ?
Kripto Para (Cryptocurrency) Nedir ?
Basit bir ifadeyle, bir kripto para birimi, karmaşık kriptografi ve devrim niteliğindeki blockchain teknolojisi ile desteklenen dijital veya sanal bir para birimidir. Bu tür bir dijital para biriminin taklit edilmesi veya çift harcama yapması neredeyse imkansızdır, her bir jeton ve işlem tamamen değiştirilemez şeffaf bir blok içinde kaydedilir.
Bu tür bir para biriminin lideri, 2009’da piyasaya sürülen ve on yıldan biraz daha uzun bir süre sonra güvenilir ve nispeten ana akım bir varlık sınıfına dönüşen Bitcoin’dir. Son zamanlarda başkalarının takip etmesi için bir yol açtı ve toplam kripto para birimi piyasa değerini zirvelere çıkarttı. Bitcoin ve Ethereum gibi kripto paraların oynaklıkları ilk piyasaya çıkışlarından itibaren mevcuttu, bundan dolayı da insanlar çekinceli davranıyorlardı. Örneğin, finans piyasasında yalnızca sınırlı sayıda Bitcoin mevcuttur ve bu, gerçek zamanlı olarak fiyat hareketlerini tahmin etmeyi biraz daha kolaylaştırırken arz ve talep arasında bir denge sağlamaya yardımcı olur.
Bu, kripto para birimlerinin fiat para birimlerini ve tüccarlarını etkileyen makroekonomik faktörlerden büyük ölçüde etkilenmemesi gerçeğiyle birlikte, Bitcoin’in koronavirüs salgını sırasında göreceli bir güvenli sığınak olarak ortaya çıkmasına yardımcı oldu ve kripto piyasasının algısını değiştirdi. Sadece Bitcoin demek olmaz Ethereum’da aynı şekilde büyük güven kazanarak tarihi fiyat zirverlerini yaptı.
Kripto Paraların Artıları ve Eksileri Nelerdir ?
Daha önce de söylediğimiz gibi, kripto para birimleri, işlemlerin şeffaf ve değişmez bloklara kaydedilmesini sağlar, bu da onları büyük ölçüde dolandırıcılık ve manipülasyona karşı dayanıklı hale getirir. Bu, büyük ölçüde, banka gibi üçüncü bir tarafın gözetimini veya kontrolünü gerektirmeyen kripto para biriminin merkezi olmayan doğası sayesindedir. Bu sadece para transferini ve mali varlıklarınızın kontrolünü elinizde tutmanızı kolaylaştırmakla kalmaz, aynı zamanda ilgili makamlar tarafından uygulanan maliyetli işlem ücretlerinin riskini de ortadan kaldırır.
Benzer bir kullanıcı perspektifinden, kripto para birimi işlemlerinin tam bir anonimlik sunduğunu unutmamak önemlidir, bu nedenle iGaming endüstrisinde bu kadar popüler olarak benimsendi. Bu, bahis oynamak isteyen ancak işlemlerin banka ekstrelerinde gösterilmemesini tercih eden oyuncular için idealdir ve bu bağlamda kripto paralar, böyle bir hedefe ulaşmak için basit ve erişilebilir bir yol sunar.
Makalemizin başında da belirttiğimiz gibi, merkezi olmayan kripto para birimleri ile şu anda Çin devleti tarafından kontrol edilen dijital para birimi türü arasındaki farkı da vurguluyor. İkincisi, bu avantajların hiçbirini sunmuyor veya üçüncü taraf kontrolünün yokluğundan fayda sağlıyor. Tabii ki, kripto para birimleriyle ilişkili riskler var, en azından piyasanın oynaklık seviyesi insanları ürkütebiliyor.
